Michel van Hese, een lichtbaken voor de dovengemeenschap op Gran Canaria. Michel van Hese werd al eens geïnterviewd.
Door mensen uit Frankrijk, Italië, Zwitserland… maar nog niet door iemand uit zijn eigen land! Daar komt nu verandering in. Maar wat maakt hem nu zo bijzonder?
Michel van Hese is een zesendertig jarige dove Nederlander die tien jaar geleden naar Spanje is verhuisd. Sinds drie jaar is hij het gezicht van de internationale Gay Pride voor doven op Gran Canaria. Dat bereiken was geen makkelijke weg maar hij is een doorzetter. Het motto hier is: wacht niet af, maar haal inspiratie uit jezelf en neem een gedurfde stap! Hieronder zijn verhaal.
Emigratie
“Toen ik 25 was, emigreerde ik naar Barcelona om samen te gaan wonen met mijn Spaanse vriend. In het begin was het erg moeilijk, want het lukte maar niet om werk te vinden dat bij me paste. Ik had een grafi sche opleiding gedaan. Het uitzendbureau had voor doven alleen schoonmaakwerk, vuilnisophaal en dergelijke. Ik kon daarmee meteen beginnen, maar wilde liever doorzoeken naar een baan op het grafi sch gebied. Na een jaar was mijn spaargeld op, dus ik moest wel ander werk aannemen en ging aan de slag als glazenwasser. Na vijf jaar nam ik ontslag en verhuisde naar Sitges (een strandplaatsje ten zuiden van Barcelona). Mijn relatie was een paar jaar daarvoor al gestrand en in Barcelona wilde ik niet blijven. In Sitges werkte ik tijdelijk in pubs. Een vriend die ik daar leerde kennen, adviseerde me een eigen bedrijf te beginnen in het restaureren van oude meubels. Bij de gemeente kon ik een aanvraag doen voor een lening. Dat ging makkelijk omdat ik doof was. Heel ironisch ja. Helaas, na een jaar ging het mis. Ik vertel dit want mensen moeten weten dat dit ook kan gebeuren: ik betaalde de huur van het pand aan een vrouw waarvan ik dacht dat ze de baas was. Op een dag kwam de echte baas binnen en keek verbaasd naar mijn bedrijf. Ik zag aan de gezichten van de vrouw en de echte baas dat er iets echt goed mis was. Ik bleek een nep contract te hebben aangegaan met die vrouw. Ze was de voormalige eigenares van een winkeltje dat failliet was gegaan. Ze had dat nooit doorgegeven aan de huisbaas, maar in plaats daarvan dubbele huur van mij gevraagd. Ik had dus al veel geld verloren en dat juist in de tijd van de financiële crisis.”
Gran Canaria
“Ik dacht dat ik beter terug kon keren naar Nederland, maar eerst wilde ik een jaartje naar Gran Canaria (GC) om te bijkomen van alles. Zo ben ik daar terecht gekomen. Ik moest wel heel erg wennen aan de stilte daar. Ik had ook geen buren. Het was zo leeg. (Gran Canaria is ongeveer even groot als de provincie Utrecht). Na een paar maanden merkte ik op dat er veel bungalows maar leeg stonden. Na rondvragen leerde ik dat de baas van het bungalowpark zes jaar daarvoor was vertrokken en alles had achtergelaten. Ik kwam op het idee iets te organiseren voor internationale doven, als reisgids. Er waren genoeg bungalows te huur. Ik vertelde dit idee aan de eigenaar van de bungalows. Die keek mij ongelovig aan en zei: “lukt dat je echt? Ik moet dat eerst zien.” Hij gaf me een sleutel. Inderdaad, er kwamen doven uit allerlei verschillende landen. De eigenaar was zo blij dat zijn bungalows eindelijk gebruikt werden. Via via hoorden steeds meer mensen van mij. Ze kwamen naar mij toe en vroegen of ik hun bungalows ook kon verhuren. Zo had ik dus werk gekregen en hoefde toch niet terug naar Nederland.”
Dovengemeenschap
“De situatie voor doven op Gran Canaria is niet zo best. Ook hier is de werkloosheid onder doven hoger dan gemiddeld. De dovengemeenschap bestaat uit ongeveer 800 doven, maar 200 zijn lid van de doven-associatie. In het onderwijs verwachten docenten, zelfs die op universitair niveau, niet zo veel van doven. Ik ontmoette een meisje die hetzelfde wilde doen als ik: namelijk reisgids zijn voor internationale doven en hen rondleiden op GC. Maar haar werd verteld dat het onmogelijk was wegens haar doofheid. Toen bleek dat ik het gewoon deed en nu heeft de universiteit toegezegd met een plan te komen om doven ook een toeristen- of hotelopleiding te geven. Tot vorig jaar waren er maar tien tolken voor het hele eiland. Door de crisis is het aantal gereduceerd tot twee (!) tolken. De gemeente heeft ook maar weinig kennis van doven en wat ze kunnen.
Gay Pride Deaf
De allereerste Gay Pride voor doven, Gay Pride Deaf, dat ik in 2011 organiseerde was alleen voor deze doelgroep zichtbaar. Ik probeerde voor de tweede Gay Pride Deaf een eigen show te krijgen bij de ‘horende’ Gay Pride. Daar hadden ze geen belang stelling. Pas bij de derde Gay Pride Deaf lukte het, omdat ik inmiddels een naam had opgebouwd. We kregen een eigen dag in het programma van de ‘horende’ Gay Pride om onze shows te laten zien aan het hele publiek. Desondanks bleef het moeilijk met de gemeente tot overeenstemming te komen voor de vergoeding van een tolk. Dankzij de inzet van Nederlandse vrienden is het toen gelukt een Dove en horende teamtolk uit Nederland te halen. Hen ben ik heel dankbaar! Want daardoor begreep de gemeente waarom het belangrijk was tolken te hebben en nu zijn we al in gesprek voor volgend jaar!”
Mooie momenten
“In mei 2010 was er de jaarlijkse Internationale Gay Pride van Maspalomas (hoofdstad van Gran Canaria). Toen dacht ik: waarom niet ook voor doven? Ik begon meteen informatie te verspreiden via fi lmpjes op internet. Ik had al een website voor het rondleiden op Gran Canaria en maakte daarnaast een website speciaal voor de Gay Pride voor doven. In 2011 werd de eerste Gay Pride Deaf georganiseerd. Er kwamen diverse media en tv-reporters die mij wilden interviewen: een dove organisator, en zoveel internationale doven?? Bij de eerste Gay Pride Deaf kwamen er 150 doven. Bij de tweede verdubbelde dat tot 300. Bij de derde Gay Pride voor doven was ik de tel kwijt! Voor 2014 ben ik al begonnen met de voorbereidingen. Naast de gayparade is er ook een gevarieerd weekprogramma, van boottochtjes tot discussies. En een eigen pub! We hadden een mobiele pub in 2013, “Deaf Pub”. Dat werd zo’n succes dat een café-eigenaar me voor volgend jaar uitnodigde om zijn café te gebruiken! Het mooiste moment van de Gay Pride Deaf dit jaar was toen ik als presentator het podium opkwam. Dat was zo enorm groot! Toen ik daar stond zag ik die duizenden mensen. Zelfs vanuit de cafés en restaurants keken mensen naar ons. Ik dacht gewoon: eindelijk zien horende mensen ons! Moois was ook dat er Nederlandse winnaars waren bij de Bear, Mister Gay, en Miss Lesbian verkiezingen. Ik was zo trots, want ik blijf toch een Nederlander, hé!”
Dromen
“Wat ik zou willen meegeven aan dove lezers is dit: als je een droom hebt, maar je wordt verteld dat je dat niet kunt omdat je doof bent, ga er dan juist voor en laat zien wat je kan! Want vaak hebben horende mensen geen idee over doven. Dat was bij mij ook zo. Maar na drie jaar doorzetten is het me toch gelukt contact te leggen met de gemeente en de toeristen-sector. Vergeet de media ook niet, die kunnen het laatste nieuws over doven en cultuur publiceren. Nu wordt ik benaderd, in plaats van dat ik de mensen moet zoeken. Ik kreeg bijvoorbeeld via sms een uitnodiging van de eigenaar van een gay hotel. Hij wilde een sollicitatie gesprek met mij. Ik dacht ‘Help! Ik moet een tolk regelen.’ Maar hij zei: ‘geen zorg, ik weet dat je doof bent. Ik wil graag zelf met je praten.’ Zodoende ben ik aangenomen en werk ik sinds 2012 in het gay hotel. Dankzij de media wist hij me te vinden.”
