W&G 02-2013 Twee weken geleden keek ik naar het TV programma ‘College Tour’ met Whoopi Goldberg. Wat een heerlijke vrouw is dat toch!
Één van de eerste en succesvolste zwarte acteurs. De meeste vragen werden dan ook gesteld over het ‘zwart-zijn’. Ik herkende dat meteen, merkte ik. Welke dove maakt dat niet mee? Als je ergens komt waar doofheid nog totaal onbekend is, worden er meteen allerlei vragen over doof-zijn op je afgevuurd. Wie ben je dan nog als persoon? Mensen zijn snel geneigd om naar je te kijken als dove, terwijl we natuurlijk gewone mensen zijn.
Whoopi heeft veel humor en relativeringsvermogen. En ook veel zelfspot. Humor gaat ook dwars door alle culturen heen. De cultuurverschillen smelten dan weg. Ook angsten of onzekerheden kunnen dan weggelachen worden. Een oud studie-genoot van mij, Floor van der Wal, had een aangeboren aandoening waardoor ze licht spastisch was en ze praatte alsof ze dronken was. Uiteindelijk is ze stand-up comedy gaan doen, en ze werd razend populair. Een jonge vrouw met een beperking die op het podium grappen maakte over van alles, maar ook over haar eigen beperking. Iedereen had bewondering voor haar. Ze zette de groep mensen met een beperking echt in de schijnwerpers en nam de angsten en vooroordelen daarover weg. Helaas is ze door een noodlottig ongeval overleden.
Maar Whoopi en Floor zijn beiden voorbeelden voor mij. Ik ben niet supergrappig ingesteld en het is ook niet mijn hobby om in de schijnwerpers te staan, maar ik houd er wel van om, net als zij, mensen met onze ‘specialiteit’ te confronteren. Niet verstoppen of eromheen draaien maar to the point zijn. Ik merk dat je de interesse van mensen kunt wekken als je er direct en eerlijk over bent en er grapjes over kunt maken. Positieve belangstelling om doofheid en gebarentaal en de dovencultuur verder te leren kennen. En zo kunnen we onze Deaf Gain verspreiden 🙂 Iedereen heeft zijn eigen talenten. Maar het lijkt me te gek als er een dove stand-up comedian/komiek komt die in gebarentaal allerlei grapjes gaat maken. Dat kan ook heel visueel, met ‘dovenhumor’. Zo zal de horende wereld ook in aanraking komen met onze dovencultuur. Als er nog surdofoben bestaan (mensen met angst voor doven) zullen die eindelijk hun spanning weg kunnen lachen…
Door: Roos Wattel en Bart Koolen
